Birinci Dünya Savaşı'ndaki en kanlı çatışmalardan biri olan Çanakkale Savaşı, Türk askerinin azmini tüm dünyaya duyurmuş önemli bir muharebedir. Tarihimizdeki en parlak zaferler arasında yer alır. Birinci Dünya Savaşı başladığında tarafsız kalmayı tercih eden Osmanlı Devleti, sonradan kaybedilen toprakların geri alınma umuduyla Almanya'nın yanında savaşa dahil olmuştur. Bu nedenle savaş daha geniş bir alana yayılmıştır. Almanya'nın kazanacağı düşüncesi hâkim olduğundan, İtilaf Devletleri buna karşılık İstanbul'un alınması için harekete geçmiştir. Ancak bunu başarabilmeleri için önce Çanakkale Boğazı'nı geçmeleri gerekiyordu. İtilaf Devletlerinin Çanakkale Boğazı'na askeri harekât düzenleme kararında Çar II. Nikolay'ın etkisi olmuştur. Çar'ın bu düşüncesinin altında yatan plan, Kafkasya'da bulunan Osmanlı birliklerinin geri çekilmesinin sağlanmasıdır.

İtilaf Devletlerinin oluşturduğu ordu çeşitli milletlerden oluşuyordu. Bu orduda İngiliz, Avustralya, İrlanda, İskoç, Fransız, Kuzey Afrika, Yeni Zelanda, Rum ve Yahudi askerler yer alıyordu. Çanakkale Savaşı'nda Anzak askerleri paralı asker olarak bulunmuştur.

Çanakkale Savaşı'nda 19 Şubat 1915 tarihinde İtilaf Devletlerinin deniz harekâtı başlamıştır. 13 Mart 1915 tarihine dek İtilaf Devletlerine ait gemiler tabyaları top ateşine tutmuş, mayın tarama gemileri yol açmıştır. İtilaf Devletleri karşılaştıkları büyük direnç karşısında şaşkınlığa düşmüş ve daha fazla ilerleme gösterememiştir. Bunun üzerine Amiral John de Robeck komutasında yapılan harekâtla, 16 savaş gemisi Çanakkale'yi geçmek istemiştir. 18 Mart 1915 tarihine kadar boğazın girişindeki Rumeli yakasında bulunan Seddülbahir ve Ertuğrul tabyalarına ve Anadolu yakasında bulunan Orhaniye ve Kumkale tabyalarına zarar verilmiştir. Bu çabaların sonucunda İtilaf Devletleri Çanakkale'yi geçmenin düşündükleri kadar kolay olmadığını anlamışlardır. Bundan sonra kara harekâtı yapılmadan başarılı olamayacaklarını düşünmüşler ve donanmayı destekleyecek güçlü bir ordunun olması gerektiğine karar vermişlerdir. Bu nedenle 70.000 kişilik bir ordu hazırlanmıştır.

18 Mart 1915 tarihinde zafer kazanan Türk ordusu, kendine daha fazla güvenmeye başlamış ve Çanakkale'nin geçilemeyeceğini herkese göstermiştir. Zaferin ardından kara harekâtına hazırlanan İtilaf Devletlerine karşı koymak için, Türk ordusu da hazırlıklara başlamıştır. Mareşal Liman von Sanders komutasında Gelibolu'da 5. Ordu kurulmuştur. 19. İhtiyat Tümeninin başında olan yarbay Mustafa Kemal ise müttefik çıkarma harekâtını karşılamak için hazırlıklarını yapmıştır.

İtilaf Devletleri ise General Hamilton komutasındaki orduyla Gelibolu Yarımadası çıkarma bölgelerine kuvvet çıkartıp, burasının denetimini ele geçirmeyi ve Osmanlı kıyı topçusunu etkisizleştirmeyi hedeflemiştir. Müttefik taarruzu ilk kez 28 Nisan 1915 tarihinde Birinci Kirte Muharebesi ile başlamıştır. Fakat bunda başarılı olamayarak geri çekilmişlerdir. 6 Mayıs 1915 tarihinde ikinci taarruz olan İkinci Kirte Muharebesi başlatılmış, fakat sadece 500 metre ilerleme kaydedebilmişlerdir. 4 Haziran 1915 tarihindeki üçüncü taarruz olan Üçüncü Kirte Muharebesinde de büyük bir bozguna uğramışlardır.

6 Ağustos 1915 tarihinde İtilaf Devletleri Arıburnu'nun kuzeyindeki Suvla Koyu'ndan başka bir çıkarma yapmışlar, ancak Kurmay Albay Mustafa Kemal 9 Ağustos 1915 tarihinde gerçekleşen 1. Anafartalar Muharebesinde ihtiyat tümenini ateş hattına doğru sürmüştür. Ertesi gün Kocaçimentepe ve Conkbayırı hattında Mustafa Kemal yeni bir taarruzda bulunmuş ve Anzak birlikleri geri püskürtülmüştür. Anzak ve İngiliz birliklerinin yaptığı 2. Anafartalar Muharebesi de Osmanlı birliklerinin savunmasını aşamamıştır. Düşman kuvvetleri bölgeden tahliye edilmiş ve tarihe adını yazdıracak Çanakkale Zaferi ilan edilmiştir.

Tarihimizde önemli bir yeri olan Çanakkale Savaşı, Türk Milletinin gücünü tüm dünyaya göstermiştir. Türk ordusunun deniz ve kara savaşlarıyla geçit vermediği Çanakkale Savaşı'nın ardından 1. Dünya Savaşı devam etmiştir. Düşman kuvvetlerinin kısa sürede zafer elde etme umutları sönmüştür. Bu zafer, Gelibolu Yarımadası'nda kazanılmıştır. Düşman kuvvetleri ağır bir yenilgiye uğratılmış ve geri çekilmek zorunda kalmışlardır. Çanakkale Savaşı 1. Dünya Savaşı içindeki tek başarı olarak tarihe geçmiştir.