Kurtuluş Savaşı CepheleriKurtuluş Savaşı boyunca üç cephede mücadele edilmiştir: Doğu, Batı ve Güney cepheleri. Bu cephelerde sırasıyla Ermeniler, Yunanlar ve Fransızlarla savaşılmıştır. Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi1918 yılında Rusya'da Çarlık rejimi yıkıldı ve sosyalist devletler kuruldu. Ermeni Devleti de bu rejimin yıkılması sonucu ortaya çıktı. O dönemde Taşnak Partisi etkindi ve Ermeniler bu partinin güdümündeydi. Ermeniler, Müslüman nüfusa karşı büyük zulümler yaparak katliamlar gerçekleştirdiler. Bu durum üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Ermenilere karşı savaş açılmasına karar verdi. Ermenilerin Osmanlı Devleti'nde gerçekleştirdiği katliamlar sonucu Osmanlı Devleti, Tehcir Kanunu'nu çıkardı. Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan hemen sonra Ermeniler tekrar katliamlara başladılar. Amaçları, Paris Barış Konferansı'nda bağımsız bir Ermeni Devleti kurmaktı. Bunun üzerine General Harbord bir rapor hazırladı ve Ermenilerin durumunu inceledi. Osmanlı Devleti, Rusya ile savaşını sona erdirmiş ve Brest-Litovsk Antlaşması'nı imzalamıştı. Bu antlaşma ile kaybedilen Kars, Ardahan ve Batum'u geri alma hakkı kazandı. Ancak bölgeden geri çekilmek zorunda kaldılar. Ermenilerin saldırgan tutumları devam edince, Türk Ordusu karşı taarruza geçti ve başarılı oldu. Ermeniler barış istemek zorunda kaldılar ve bunun üzerine Gümrü Antlaşması (3 Aralık 1920) imzalandı. Bu antlaşma sonucunda TBMM ilk büyük başarısını kazandı. Doğu Cephesi'ndeki bu başarı, dış ilişkileri güçlendirdi ve Misak-ı Millî'nin bazı kısımlarını gerçekleştirdi. Doğu Cephesi'nde barış sağlanması, Batı ve Güney cephelerini de güçlendirdi. Kurtuluş Savaşı Güney CephesiBirinci Dünya Savaşı esnasında yapılan gizli antlaşmalar ile Osmanlı toprakları paylaşıldı. Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra işgaller başladı. İlk olarak İngilizler Musul'u işgal etti. Devamında İskenderun, Kilis, Antep ve Maraş İngiliz işgaline uğradı. Fransızlar ise Mersin, Osmaniye ve Adana'yı işgal ettiler. Paris Barış Konferansı'nda Orta Doğu yeniden paylaşıldı. Bu paylaşım sonucunda Irak ve Filistin İngiltere'ye, Suriye, Antep, Maraş ve Urfa ise Fransızlara bırakıldı. İngilizler çekildikten sonra Fransızlar, Ermenileri kışkırtarak Türkler üzerine saldırttılar. Halk bu durumdan memnun olmayarak Fransızlara karşı örgütlendi ve Kuva-yı Milliye'ye yardım etmeye başladı. Fransızlar, halkın direnişleri sonucunda buraları elde tutamayacaklarını anlayınca 1920'de ateşkes yapmak zorunda kaldılar. Sakarya Savaşı'ndan sonra ise Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921) imzalandı. Kurtuluş Savaşı Batı CephesiKurtuluş Savaşı'nın en önemli muharebeleri Batı Cephesi'nde gerçekleşti. Bu cephede kazanılan her muharebe, çok önemli sonuçlar doğurmuştur. Batı Cephesi'nde düzenli ordu kuruldu. Ayvalık, Denizli ve Salihli bölgelerinde Kuva-yı Milliye cepheleri, Yunan işgallerine karşı oluşturuldu. Kurtuluş Savaşı'ndaki ilk savunma hareketi Kuva-yı Milliye ile başladı. Bu dönemde Alaşehir ve Balıkesir Kongreleri yapıldı ve amaç Kuva-yı Milliye'yi örgütlemekti. Adana, Antep ve Maraş şehirlerinin etrafında da Kuva-yı Milliye birlikleri kuruldu. Batı Cephesi'nin komutanı Ali Fuat Paşa oldu. Ancak Çerkez Ethem'in baskıları nedeniyle Ali Fuat Paşa etkisiz kaldı ve başka bir yere atanarak Batı Cephesi ikiye bölündü: Batı Bölümü ve Güney Bölümü. Kuva-yı Milliye, Yunan taarruzları karşısında etkisiz kalınca, ordudan kaçışlar başladı. İstiklal Mahkemeleri'nin başarısıyla firarlar son buldu ve düzenli ordu kurulduktan sonra Kuva-yı Milliye ortadan kaldırıldı. Kuva-yı Milliyeciler ise isyan çıkardılar; bu isyanlar Çerkez Ethem ve Demirci Efe tarafından yönetildi. Bu isyanlar, Birinci İnönü Savaşı'ndan önce ve sonra bastırıldı. Birinci İnönü Savaşı başladı ve bu savaşın sonucunda önemli kazanımlar elde edildi. Birinci İnönü Savaşı'nın Sonuçları
Birinci İnönü Savaşı'nın ardından Londra Konferansı gerçekleştirildi ve Moskova Antlaşması imzalandı. İkinci İnönü Savaşı yapıldı. Eskişehir-Kütahya Savaşları, Başkomutanlık Kanunu'nun çıkarılması, Tekâlif-i Milliye Emirleri ve Sakarya Meydan Muharebesi önemli gelişmeler arasında yer aldı. |
.jpg "Ridaniye Savaşı Önemi ve Sonuçları")
.jpg "Uhud Savaşı Tarihi ve Sonuçları")
.jpg "Ankara Savaşı Tarihi ve Sonuçları")
.jpg "2 Dünya Savaşı Tarihi ve Sonuçları")
.jpg "Hayber Savaşı Nedenleri ve Sonuçları")
.jpg "Hendek Savaşı Tarihi ve Sonuçları")
.jpg "Çanakkale Savaşı Nedenleri ve Sonuçları")
.jpg "Malazgirt Savaşı Nedenleri ve Sonuçları")
Eğer Kurtuluş Savaşı'nda Ermenilerle mücadele edilen Doğu Cephesi'nde yer alan biri olsaydım, şöyle bir soru sorabilirdim: Ermenilerin Taşnak Partisi'nin etkisi altında yaptığı zulümler ve katliamlar sonrasında TBMM'nin savaş açma kararı alması, bölgede nasıl bir etki yarattı ve halkın morali nasıl etkilendi?
Cevap yazMerhaba Lâyezal,
Sorunuz oldukça önemli ve derin bir konuyu ele alıyor. Kurtuluş Savaşı sırasında Doğu Cephesi'nde yaşanan olaylar ve Ermenilerin Taşnak Partisi'nin etkisi altında yaptıkları zulümler, bölge halkı üzerinde büyük bir travma yaratmıştır. TBMM'nin savaş açma kararı alması, öncelikle bölgede bir rahatlama ve umut hissi oluşturmuştur.
Halkın Morali: TBMM'nin bu kararlı adımı, yerel halka moral ve güç vermiştir. Zulümlerden ve katliamlardan dolayı çaresizlik içinde olan halk, bu karar sayesinde kendilerini koruyacak bir gücün varlığını hissetmiştir.
Bölgedeki Etkiler: Savaş açılmasıyla birlikte, bölgede daha organize ve disiplinli bir direniş başlamış, askerî ve lojistik destek artmıştır. Bu da halkın umudunu ve direncini arttırmıştır.
Sonuç olarak, TBMM'nin savaş açma kararı, bölgede moralin yükselmesine ve halkın direniş gücünün artmasına büyük ölçüde katkıda bulunmuştur.
Umarım sorunuzla ilgili yeterli cevabı verebilmişimdir.
Saygılar,