İstanbul'un Fethinin Sonuçları Nelerdir?

İstanbul'un Fethi

İstanbul'un fethi, Orta Çağ'ın kapanarak Yeni Çağ'ın açılmasını sağlayan, Türk tarihi açısından son derece önemli bir tarihi olaydır. İstanbul, yüzyıllar boyunca Roma İmparatorluğu olarak da bilinen Bizans Devleti'nin elinde bulunuyordu. Bizans Devleti'nin başkenti olan İstanbul, birçok İslam devleti tarafından fethedilmeye çalışılmış, fakat bu girişimlerin hepsi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

İslam devletlerinin İstanbul'un fethine bu kadar gönül vermelerinin pek çok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenlerin belki de en motive edici olanı, Hz. Muhammed'in (S.A.V) söylediği sözlerdir. Hz. Peygamber, "İstanbul bir gün elbet fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan ve onu fetheden asker ne güzel askerdir" buyurmuştur. İşte bu nedenden ve İstanbul'un coğrafi konumunun sağladığı avantajlardan yararlanmak amacıyla hem Türk hem de İslam devletleri için İstanbul'un değeri büyüktü.

İstanbul, Müslüman olmayan devletler tarafından yapılan kuşatmalar da dahil olmak üzere toplam 28 kez kuşatılmış, fakat fetih gerçekleştirilememiştir. Osmanlı Devleti zamanında da İstanbul fethedilmek istenmiş, ancak şehrin güçlü surlarla korunması nedeniyle bu denemeler başarısız olmuştur. Aradan yıllar geçtikçe Bizans İmparatorluğu eski gücünü kaybetmeye başlamıştır. Bizans Devleti'nin sahip olduğu topraklar zamanla sadece Konstantinopolis'ten ibaret hale gelmiştir ve bu durum Bizans'ı zayıf bir devlet olarak görülmesine neden olmuştur.

Osmanlı Devleti bir süre sonra Bizans İmparatorluğu'nu haraca bağlamıştır. Sonunda, Osmanlı Padişahı Sultan II. Mehmet ve güçlü ordusu tarafından 29 Mayıs 1453 tarihinde İstanbul'un fethi gerçekleştirilmiştir.

İstanbul'un Fethinin Temel Sebepleri

Osmanlı Devleti'nin Rumeli ve Anadolu'da giderek büyüyen topraklarını birleştirebilmek,
Bizans Devleti'nin Osmanlı toprak bütünlüğünü tehlikeye düşürmek için sürekli olarak Avrupa'da yaşayan halkı ve Haçlı ordusunu harekete geçirmesi,
Bizans Devleti'nin Anadolu'da hakimiyetini sürdüren Türk Beyliklerini Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtması ve bir süre sonra şehzadeleri padişaha karşı kullanmaya başlaması ile Osmanlı Devleti'nin toprak bütünlüğünün tehlikeye girmesi,
Bizanslıların, İstanbul gibi önemli bir jeopolitik konuma sahip şehirde bulunmasının Osmanlı Devleti'nin Rumeli ve Anadolu'da serbest hareket etme kabiliyetini kısıtlaması,
İstanbul'un sunduğu ticaret imkanlarından yararlanmak istemesi,
Avrupa devletlerinin Türkleri Balkanlardan atma hayaline son vermek.

İstanbul'un Fethinin Gerçekleşmesi

Sultan II. Mehmet, 13 yaşındayken babası II. Murat tarafından tahta getirilmişti. Ancak batı dünyasından gelen saldırıları önlemek amacıyla tahtı babasına devretmişti. Daha sonra ikinci kez 19 yaşındayken tekrar padişah olmuştur. II. Mehmet'in en büyük hayali, dedelerinin gerçekleştiremediği İstanbul'un fethini gerçekleştirmekti. II. Mehmet, "Ya İstanbul beni alacak ya da ben İstanbul'u" diyerek İstanbul'u fethetme konusundaki azmini ortaya koymuştur.

İstanbul'un fethi için büyük bir donanma hazırlatmıştır. Donanma toplam 350 gemiden oluşmaktaydı ve fetih için 5 büyük top yaptırılmıştır. Bu toplar, her biri yaklaşık 60 manda gücüyle taşınabiliyordu ve toplara "Şahin" adı verilmişti. Ayrıca Rumeli Hisarı da bu amaçla inşa edilmiştir.

Tüm bu hazırlıklardan sonra nihayet İstanbul şehri kuşatılmış ve savaşmadan şehrin teslimi istenilmiştir. Ancak gücünü kendinde gören Bizans İmparatoru savaşmayı tercih etmiştir. İstanbul'un fethi amacıyla yapılan kuşatma tam 53 gün boyunca devam etmiştir. Bir ara ümitler tamamen tükendiğinde Sultan II. Mehmet'in hocası Akşemseddin'in manevi desteğiyle yeniden atağa kalkılmış ve gemiler karadan yürütülerek İstanbul fethedilmiştir. İstanbul surlarına Ulubatlı Hasan, Türk bayrağını büyük bir zafer edasıyla dikmiştir.

İstanbul'un Fethinin Sonuçları

İstanbul'un fethi, hem Batı hem de Doğu dünyası için pek çok etkileri olmuştur.

İstanbul'un fethi ile Roma Devleti, diğer adıyla Bizans İmparatorluğu, tarih sahnesinden bir daha kurulmamak üzere silinmiştir.
İstanbul'un fethi, tüm dünya devletlerini etkilemiş ve Orta Çağ'ın kapanarak Yeni Çağ'ın açılmasına sebep olmuştur.
İstanbul'un fethi ile artık Sultan II. Mehmet'e "Fatih" unvanı verilmiştir.
Küçük bir beylik iken devlet olma vasfına erişen Osmanlı Devleti, İstanbul'un fethi ile artık imparatorluk olma yolunda ciddi bir adım atmıştır. Tarihte bu günden sonra Osmanlı İmparatorluğu olarak anılmıştır.
Fethin gerçekleşmesi ile Osmanlı Devleti'nin Anadolu'nun da sahibi olduğunu ve halen hakimiyetini sürdüren diğer beyliklere göstermiştir.
Haçlı dünyası tarafından gerçekleştirilen Haçlı seferleri, İstanbul şehrinin Hristiyanlarda olmasından güç ve kuvvet alıyordu. Fakat bu durum artık tamamen ortadan kalktığından Haçlı orduları bir daha Müslüman halk üzerine sefer düzenleyemez olmuştur. Hatta artık Batı'ya daha fazla ilerleme ve yeni fetihler yapma sırası Osmanlı Devleti'nin eline geçmiştir.
Bizans topraklarında yaşayan tüm gayrimüslimlerin kendi dinlerini serbestçe yaşayabileceğinin teminatı verilmiştir.
İstanbul'un fethi, dünya tarihi açısından önemli bir gelişme olan Rönesans döneminin oluşmasında katkı sağlamıştır. Bu dönemde tüm eserlerini alarak Batı'ya göç eden sanat ve fikir adamları, bir süre sonra önemli bir akım olan Rönesans'ın doğuşuna ön ayak olmuşlardır.