İstiklal Savaşı, Anadolu'da milli uyanış ile Sivas, Trabzon, Erzurum, Samsun bölgeleri ve bu bölgelere komşu alanlarda bir otorite oluşturulmuştur. Galip olan devletlerin bu bölgelerdeki meydana gelen şikayetler üzerine ortaya çıkan asayişsizlik durumuna son verilmesi ve ordunun dağıtılmasından sonra silahlar toplanarak hizmetlerin yerine getirilmesi için ordu müfettişliğinin başına Mustafa Kemal Paşa getirilmiştir. 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak milli uyanışın düzenli bir direnişe dönüşmesini sağlamıştır. Mustafa Kemal'in gerçekleştirdiği bu icraatlar kısa bir süre içinde diğer itilaf devletlerinde tedirginliğe sebep olmuştur. Bu tedirginlikten dolayı Mustafa Kemal'in geri çağrılması için Babıali'yi harekete geçirmişlerdir. Mustafa Kemal Paşa, İstanbul'un yaptığı baskılar sonrasında istifa ederek "sine-i millete" dönmüş ve Anadolu'da yeniden direnişi organize etmeye başlamıştır. Ayrıca Mustafa Kemal, Erzurum'da (23 Temmuz 1919) ve Sivas'ta (4 Eylül 1919) kongreler düzenlemiştir.

Mustafa Kemal, Anadolu'ya gitme kararı aldıktan sonra 16 Mayıs 1919'da Bandırma isimli küçük tekneyle İstanbul'dan ayrılmıştır. Düşmanlar tarafından bu küçük teknenin bertaraf edileceği bilgisi verilmiş olmasına rağmen Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ulaşarak Anadolu'ya ayak basmıştır. Bu tarih, Türk İstiklal Savaşı'nın başlangıç tarihi olarak kabul edilir. Hatta Mustafa Kemal, bu tarihi daha sonra kendi doğum günü olarak seçmiştir. Bu savaş, Anadolu'da ulusal direnişin başlaması için bir kıvılcım olmuştur. Hem Erzurum'da hem de Doğu'da ulusal direniş için harekete geçilmiştir. Mustafa Kemal, hızla hareket ederek ulusal direnişin organizasyon liderliğini üstlenmiştir. 1919 yazında, Sivas ve Erzurum'da gerçekleştirilen kongrelerde ulusal sözleşme ve ulusal hedefler ilan edilmiştir.

Bu arada, İstanbul işgal kuvvetleri tarafından işgal edildikten sonra, Mustafa Kemal hiç zaman kaybetmeden 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışını yapmıştır. Daha sonra Ankara'yı merkez seçerek geçici bir hükümet kurmuştur. Meclis açıldıktan hemen sonra Mustafa Kemal, Meclis başkanlığına getirilmiştir. Bu arada Yunan Ordusu, Çerkez Ethem'in ayaklanmasını fırsat bilerek onunla iş birliği yapmış ve hem Eskişehir hem de Bursa yönüne doğru harekete geçmişlerdir. 10 Ocak 1921'de düşman kuvvetleri, Batı Cephesi'ndeki kumandanlıklarını İsmet İnönü ile birlikte çok ağır bir yenilgiye uğratmışlardır. 10 Temmuz 1921'de Yunan Ordusu, beş ana taarruzla Sakarya'ya saldırıda bulunmuştur. 23 Ağustos'ta başlayan ve 13 Eylül'e kadar aralıksız süren Sakarya Savaşı sonunda Yunan Ordusu, Türk Ordusu tarafından yenilgiye uğratılmış ve geri çekilmeye zorlanmıştır. Sakarya Savaşı'nın ardından Mustafa Kemal'e TBMM tarafından "Gazi" ve "Mareşal" unvanları verilmiştir.

Bütün düşmanları yurttan atmaya kararlı olan Mustafa Kemal, 26 Ağustos 1922 sabahında Türk Ordusu'na düşmanlara saldırma emrini vermiştir. 30 Ağustos 1922'de Dumlupınar'da düşman kuvvetleri ya öldürülmüş ya da esir alınmıştır. Düşman ordusunun başındaki General Trikupis de esir edilmiştir. Mustafa Kemal, 9 Eylül 1922'de Türk ordusuna "İlk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri" emrini vermiştir. Düşman kuvvetleri, Türk askerlerinden kaçarak İzmir yakınlarında denize dökülmüştür. Bütün cephelerde şanlı Türk askerleri düşman askerlerini mağlup ederek zafer kazanmıştır.