Sakarya Meydan Savaşı Nedenleri ve Sonuçları
24 Temmuz 2024

Sakarya Meydan Savaşı Nedenleri ve Sonuçları

Sakarya Meydan Muharebesi

Sakarya Meydan Muharebesi, Kurtuluş Savaşı'nın en kritik ve belirleyici savaşlarından biridir. Yunan Ordusu, Kütahya-Eskişehir Muharebelerinden bir süre sonra hazırlıklarını tamamlayarak, 23 Ağustos 1921 sabahı Sakarya Irmağı'nın doğusunda bulunan Türk savunma hatlarına saldırdı. Savaş, yaklaşık 100 km'lik bir cephe hattında gerçekleşti. Harekat, düşmanın kritik hedefleri ele geçirme çabası ve Türk kuvvetlerinin bu mevzileri muhafaza etme isteği doğrultusunda karşılıklı operasyonlar şeklinde sürdü. Sakarya Irmağı'nın doğusunda çok şiddetli çatışmalar yaşandı. Yunan saldırılarına karşı ağır kayıplar verildi. Yunan kuvvetleri önemli mevzilerimizi ele geçirerek Polatlı'ya kadar yaklaştılar. Bazı yerlerde Türk savunma hatları yarıldı ve askeri birlikler arasında bağlantı koptu. Buna rağmen, Türk ordusu yer yer geri çekilmek zorunda kalsa da direnişini sürdürdü.

Mustafa Kemal Paşa'nın Stratejik Hamlesi

26 Ağustos günü tırmanan savaş sırasında Mustafa Kemal Paşa, Türk milletini başarıya götürecek şu direktifi verdi: "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır; o satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, milletin kanı ile sulanmadıkça bırakılamaz." Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözü, vatanın her karış toprağı için can vermeyi emrediyordu. Bu emri alan her birlik, her asker, vatan toprağını sonuna kadar savunmaya başladı. Küçük büyük her birlik, bulunduğu mevziden atılabilir; fakat, durabildiği noktadan yeniden düşmana karşı cephe oluşturup muharebeye devam etmelidir. Yanındaki birliğin çekilmek zorunda kaldığını gören birlikler, ona uyup kendi de çekilmez; bulunduğu mevzide sonuna kadar durmaya ve direnmeye mecburdur. Bu ilkenin uygulanması, savaşın gidişatını etkiledi. Düşman büyük kayıplara uğratılarak saldırı gücünden yoksun bırakıldı. Bu bunalımlı günlerde, düşmanın Ankara'ya ulaşma olasılığı düşünülerek, Meclis ve hükümetin Kayseri'ye taşınma kararı alındı.

Sakarya Meydan Muharebesi'nin Seyri

23 Ağustos - 12 Eylül 1921 tarihleri arasında yapılan bu savaş, Türk milleti için bir ölüm kalım savaşıydı. Sakarya Meydan Muharebesi, Kurtuluş Savaşı'nda kader tayin edici oldu. Elde edilen üstünlük üzerine Mustafa Kemal Paşa, 10 Eylül 1921'de saldırıya geçilmesini emretti. 11 Eylül'de bu saldırı bütün cepheye yayıldı ve düşman 12 Eylül günü Sakarya'nın doğusundan sökülüp atıldı. Büyük bozguna uğrayan Yunanlılar, perişan bir durumda Sakarya Irmağı'nın batısına gerilediler. 13 Eylül 1921'de Sakarya'nın batısına sürülen düşman, takip edilerek Eskişehir'e doğru kovalandı. 22 gün süren Sakarya Meydan Muharebesi, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa'nın emrinde, Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ile Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa'nın yönetimindeki Türk askerlerinin gayretleriyle ve Türk milletinin azmiyle zaferle sonuçlandı.

Sakarya Zaferi

Taarruz inisiyatifinin Türk Ordusu'na geçmesini sağlayan Sakarya Zaferi, Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine siyasi başarı kapılarını açtı ve Türk milletinin özgürlüğünü ve vatanını kurtaracağı inancını kuvvetlendirdi. Bu savaştan önce Yunanlıların başlıca amacı; Ankara yönünde ilerleyerek, Türk Ordusunu dağıtmak ve Kurtuluş Savaşı'nın sembolü ve direniş merkezi olan Ankara'yı ele geçirmekti. Böylece Türk azim ve direnme gücü yok edilmiş olacaktı. Mustafa Kemal Paşa'nın komutasında, Türk ulusunun kanıyla yapılan ve dünya harp tarihine en uzun meydan muharebesi olarak geçen Sakarya Destanı, Türk ordusunun iradesinin üstünlüğü ile 22 gün geceli gündüzlü devam etti ve 13 Eylül günü Yunanlıların Sakarya Nehri'nin doğusundan tamamen çıkmalarıyla son buldu. Sakarya Meydan Muharebesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordusu'nun kesin zaferi ile sonuçlandı. Sakarya zaferi, gerek politik gerekse askeri alanda başarılı sonuçlar doğurdu.

Sakarya Savaşı sonunda; Türk Ordusu'nun 1683 yılında 2. Viyana Kuşatmasında aldığı yenilgiden dolayı süregelen çekilmesi sona ermiştir. Bu savaş, Türk Ordusu'nun son savunma savaşıdır.

Düşman, 10 Eylül tarihinde karşı taarruzla Afyon-Kütahya hattına kadar atılmıştır.

Savaş, Türk ordusunun ve milletinin üstün zaferiyle sonuçlanmıştır.

Sakarya Meydan Muharebesi Sonuçları

Bu savaş, Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın son savunma savaşıdır.

  • Düşmanın saldırı gücü bu savaşın sonunda tükenmiştir.
  • Türk topraklarını ele geçirme istekleri ve umutları tamamen yok olmuştur.
  • Düşman savunmaya geçmiştir.
  • Bu savaşa Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak ve Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü katılmıştır.
  • Mustafa Kemal'e mareşallik rütbesi ve Gazi unvanı bu savaşta (19 Eylül 1921) verilmiştir.
  • Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Kars Antlaşması imzalanmıştır.
  • Türkiye ile Fransa arasında Ankara Antlaşmaları imzalanmıştır.
  • Bu savaştan sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi, Anadolu'da mutlak egemenlik sağlamıştır.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin yaşama ve var olma mücadelesindeki gösterdiği en büyük başarıdır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Özilter

24 Temmuz 2024 Çarşamba

Yunan ordusu Polatlı'ya kadar yaklaştığında, Sakarya'nın doğusundaki Türk savunma hatlarının yarıldığı ve askeri birlikler arasındaki bağlantının koptuğu anlarda, acaba gerçekten direniş şansımız var mıydı? Bu kadar zor bir durumda nasıl umutlu kalabildik?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Özilter,

Tarihimizin bu zor döneminde, Yunan ordusunun Polatlı'ya kadar ilerlemesi ve Sakarya'nın doğusundaki savunma hatlarının yarılması gerçekten büyük bir tehlike arz ediyordu. Ancak, bu gibi zor anlarda bile umutlu kalmamızı sağlayan birkaç önemli faktör vardı.

Öncelikle, Mustafa Kemal Atatürk ve diğer komutanların liderliği ve stratejik zekası, morallerimizi yüksek tutmamıza yardımcı oldu. Mustafa Kemal'in "Hatt-ı müdafaa yoktur, sath-ı müdafaa vardır" sözü, savunmanın sadece belirli hatlarda değil, bütün vatan sathında yapılacağını ifade ediyordu ve bu da askerlere ve halka büyük bir moral kaynağı oldu.

Ayrıca, Türk milletinin bağımsızlık ve vatan sevgisi, bu zor durumları aşmamızı sağlayan en büyük güçtü. Tarih boyunca birçok kez zor durumlarla karşılaşmış ve her seferinde birlik ve beraberlikle bu zorlukları aşmıştık. Bu ruh, Sakarya Meydan Muharebesi'nde de aynı şekilde devreye girdi.

Son olarak, askeri birliklerin ve halkın fedakarlıkları, zor şartlarda bile direniş şansımızı arttırdı. Tüm bu faktörler bir araya gelerek, zor durumlarda bile umutlu kalmamızı ve başarıya ulaşmamızı sağladı.

Saygılarımla,
[Senin adın]

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Yemen Savaşı ve Sonuçları

Yemen Savaşı ve Sonuçları

Popüler İçerikler

Din Savaşları Nelerdir?

Din Savaşları Nelerdir?

Haber Bülteni

Güncel

İstanbul'un Fethinin Sonuçları Nelerdir?

İstanbul'un Fethinin Sonuçları Nelerdir?

Güncel

Bedir Savaşı Tarihi ve Sonuçları

Bedir Savaşı Tarihi ve Sonuçları

Güncel

Cemel Savaşı Nedenleri ve Sonuçları

Cemel Savaşı Nedenleri ve Sonuçları